" A billion dollars isn't what it used to be" 

Nelson Bunker Hunt, olie- en zilvermagnaat in de jaren 1970.

Moeten we nu alle junior goudmijnaandelen verkopen?

De wijzigingen bij de junior goudmijn-ETF GDXJ zorgen voor heel wat beroering onder goudbeleggers. Dat is het minste wat je kan zeggen.

Deze junior goudmijn-ETF zag de activa sinds begin 2016 verdrievoudigen. De ETF is zodanig groot geworden dat het de eigen index van onderliggende aandelen niet meer kan volgen.

Met 5,5 miljard dollar onder beheer is het de olifant geworden in de junior goudmijnsector die 30 miljard dollar groot is. En laat ons eerlijk zijn: amper 30 miljard dollar groot.

Nu gaat GDXJ zijn index herbalanceren waardoor het meer in grotere goudmijnbedrijven gaat beleggen en het de instroom aan geld kan blijven beheren.

Veel beleggers beginnen te panikeren. Zijn ETF's nog wel zinvol? En moeten we niet alle junior goudmijnaandelen verkopen?

De redenering hierachter is als volgt: als de GDXJ-ETF zijn posities in junior goudmijnaandelen van de hand moet doen voor grotere goudmijnbedrijven zullen de junior aandelen afgestraft worden. 

Beleggers lijken door die redenering het kind met het badwater weg te gooien en missen het grotere plaatje.

Het grotere plaatje is nochtans simpel. De GDXJ moet herbalanceren omdat ze een tekort ervaren van junior goudmijnaandelen!

Een nichesector die terug wordt ontdekt

Goudmijnaandelen zijn sowieso een nichesector en junior goudmijnaandelen zijn een niche binnen een niche.

Een nichesector die van 2011 tot 2016 de koersen met 90% zag dalen, is opnieuw in waarde gestegen en ontvangt een groeiende stroom van nieuw geld.

Het geld dat nu in de goudmijnmarkt stroomt is nog steeds niet het grote geld. We spreken over een paar miljard. That's it.

Een paar miljard kan veel lijken voor u en mij maar in de financiële wereld is een miljard dollar tegenwoordig kleingeld. Zoals een ros eurocentje.

Centrale banken pompen nog steeds tientallen miljarden maand na maand in de aandelen- en obligatiemarkten.

Centrale banken beheren intussen zelf duizenden miljarden aan activa. In dollars, euros, yens, yuans, Zwitserse Franken, etc.

Pensioenfondsen zijn eveneens met biljoenen dollars en euro's op zoek naar een beetje rendement in een nulrentewereld.

Een paar miljard is dus kleingeld geworden in de brede financiële markten, maar het kan wel nichesectoren in vuur en vlam zetten.

Begin 2016 maakte Grant Williams een mooie presentatie waarin stond dat pensioenfondsen gemiddeld amper voor 0,15% in goudmijnaandelen belegd zijn. Voor een fractie dus.

Wat als pensioenfondsen hun weging in goudmijnaandelen zouden verdubbelen van 0,15% naar 0,30% ?

Dan zou er 100 miljard in de goudmijnmarkt stromen. Daarmee koop je zowat alle ETF's en alle goudmijnbedrijven op.

Miljardendeals

Een gelijkaardige bedenking maakte ikzelf midden 2015 op de bodem van de goudmijnmarkt.

Het was toen de tijd van de megadeals in de farmasector. Teva Pharmaceuticals kocht voor 40 miljard de helft van een generische farmagroep. In hun ogen was dat een goede deal.

Maar Teva had met diezelfde 40 miljard op dat moment 7 van 's werelds grootste goudmijnbedrijven kunnen kopen. Wat ze uiteraard niet hebben gedaan.

Had Teva toen geluisterd naar mijn advies dan was de aandelenkoers verdubbeld en niet gehalveerd zoals nu het geval is.

Chart Courtesy: Stockcharts.com 

Ik wacht nog steeds geduldig op Teva's betaling van mijn consultantfactuur maar heb intussen ook wel mijn bezigheden ...

Eerste conclusie

Het grotere plaatje is echter duidelijk. Honderden en duizenden miljarden gaan nu al rond in sectoren die ooit een niche waren. Noem het biotech of emerging market debt.

De eerste miljarden stromen nu terug in de goudmijnsector na vele jaren van afwezigheid. Maar na al die jaren is een miljard niet meer wat het ooit geweest is.

De herbalancering van de GDXJ kan op korte termijn wat wind veroorzaken in de goudmijnsector, maar er zijn nog steeds enorm grote opportuniteiten te vinden in een sector die nog maar het begin ervaart van hernieuwde interesse bij institutionele beleggers en een miljardenstroom die op gang komt.

Gevolgen voor individuele goudmijnaandelen 

Ik wil toch nog even terugkeren van het grotere plaatje naar het kleinere plaatje en de mogelijke gevolgen op korte termijn. Kevin Muir en Maarten Verheyen maakten al enkele interessante bedenkingen over de GDXJ-herbalancering.

Intussen circuleren aandelenlijsten van goudmijnaandelen die de winnaars en de verliezers kunnen worden bij de toekomstige ETF-herbalancering. 

Beleggers moeten echter enorm goed opletten dat ze niet al te snel conclusies trekken uit dergelijke lijsten. 

Kevin Muir maakt de op het eerste zicht logische conclusie dat aandelen die de ETF moet verkopen zullen dalen in waarde en aandelen die hun intrede zullen maken in de ETF daarbij zullen winnen.

Dit is de aandelenlijst van de aandelen die door de GDXJ-ETF (deels) verkocht zouden worden (op basis van data van TD Waterhouse).

Als je de lijst ziet heb je meteen de neiging om te kijken welke aandelen in je eigen portefeuille daarbij horen en kunnen dalen.

Maar wacht even. Niet zo snel. Bekijk dit: 'Projected Mar. 17th'

Bron: The macro Tourist

Primo: Het gaat hier om een lijst die dateert van vòòr 17 maart, toen er al een GDXJ-herbalancering werd verwacht (en niet helemaal werd doorgevoerd). Het gaat dus allereerst om een gedateerde lijst.

Secundo: Het gaat hier om een projectie, een verwachting, een inschatting. Er is geen garantie dat deze lijst correct is. Dergelijke inschattingen van ETF-herbalanceringen leken in vorige gevallen ook al soms foutief. Het is een beetje zoals met opiniepeilingen bij verkiezingen.

De effectieve herbalandering van de GDXJ vindt pas plaats op 17 juni maar nu zijn al kleine en grote handelaars hierop aan het anticiperen. Denk niet dat je de enige bent. Voor sommige beleggers is dit hun beroep. Ze noemen hen arbitragisten. En zelfs zij zitten er vaak naast. 

Tertio: De lijst geeft aan hoeveel de indexweging kan verlaagd worden bij alle aandelen. Bij Kirkland Lake Gold bijvoorbeeld zou de indexweging verlaagd worden met ruim 4%. De weging van Kirkland Lake in de index daalt dus van 6 naar 2%. Het zou bij normale handelsvolumes 8 dagen duren voor de GDXJ-ETF om dergelijke verkoop af te handelen (zie uiterst rechtse kolom) terwijl de ETF dit in een paar uur zal doen en voor een verkoopgolf kan zorgen.

Laten we goed opletten! De lijst geeft aan hoeveel de indexweging kan verlaagd worden. Maar de GDXJ-ETF volgde de index niet meer! Dat was het initiële probleem dat tot de herbalancering leidde.

De GDXJ-ETF heeft momenteel geen weging van 6% maar 4% in Kirkland Lake aandelen. Als arbitragisten dus overdrijven en voor de herbalancering teveel Kirkland Lake aandelen inschatten/verkopen dan de GDXJ-ETF dan kunnen we écht gekke bokkensprongen zien.

Beleggers moeten dus goed opletten met het maken van voorbarige conclusies. Er zijn tal van extra complexe factoren die de aandelenkoersen van goudmijnaandelen beïnvloeden.

Laten we het maar niet hebben over de goudprijs zélf of de operationele prestaties van de goudmijnbedrijven. Je zal maar eens een goudaandeel verkopen op basis van dergelijke lijst terwijl ze twee weken later een goudontdekking doen...

Toch zijn er nog een paar zinvolle conclusies te maken.